sztuka socrealizmu

i

Autor: Muzeum im. Jacka Malczewskiego

Sztuka i propaganda. Nowa wystawa w Muzeum im. Malczewskiego w Radomiu.

2020-09-11 19:14

Dla jednych to będą wspomnienia, dla innych lekcja historii - niby najnowszej ale już dość odległej. W Muzeum im. Jacka Malczewskiego została otwarta wystawa "Socrealizm. Sztuka w służbie propagandy". Pokazane są obrazy, plakaty, meble czy ludowe wycinanki. Powstały w pierwszej dekadzie po drugiej wojnie światowej a ich głównym przesłaniem jest propaganda sukcesów władzy komunistycznej. To pierwsza od lat prezentacja takich prac w Radomiu.

Ekspozycja składa się z kilku części: "Zaraz po wojnie. Lata 1945-48", "Socrealizm. Lata 1949-1955", "Sztuka w kontrze", "Sztuka użytkowa", "Plakat" i "Arsenał 55". - Okres powojenny kiedy twórcy mogli tworzyć według własnych gustów kończy się w grudniu 1948 roku kiedy odbył się kongres zjednoczeniowy Polskiej Partii Socjalistycznej i Komunistycznej Partii Polski.Wtedy też powstała PZPR. Natomiast socrealizm został narzucony sztuce w czerwcu 1949 roku podczas zjazdu  Związku Polskich Artystów Plastyków w Katowicach - wyjaśnia Damian Jędrzejczyk, kurator wystawy.

Obrazy przedstawiają przede wszystkim tematykę narzuconą przez władze. na obrazach można zobaczyć sceny z fabryk, placów budowy czy prac wiejskich z powszechnym motywem elektryfikacji lub parcelacji majątków ziemskich. - Jednak sztuce plastycznej  narzucono także formę. Miała być wzorowana na obrazach polskiego realizmu XIX wieku, czyli pracach braci Gierymskich, Matejki, Chełmońskiego. Miała być realistyczna i zrozumiała dla szerokich rzesz społeczeństwa - dodaje Krzysztof Skarżycki współtwórca wystawy.

Oddzielną część stanowią portrety przywódców: przede wszystkim Józefa Stalina i Lenina ale także Bolesława Bieruta. Prezentowane są zarówno prace najważniejszych przedstawicieli socrealizmu, ale również twórców, którzy nie poddali się obowiązującej formule socrealizmu, milczeli lub tworzyli „do szuflady”. - Dziedziną otwartą dla tych osób była scenografia teatralna, witryny sklepowe czy wzornictwo przemysłowe, głównie meble. Te tworzone według oficjalnego kanonu były ciężkie, my prezentujemy tworzone przez artystów milczących - lekkie, z nowoczesnych materiałów - dodaje Damian Jędrzejczyk. 

Eksponaty pochodzą z: Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Muzeum Zamoyskich w Kozłówce, Muzeum Niepodległości w Warszawie, Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie, Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu, a także z kolekcji Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu.

Wystawa jest adresowana przede wszystkim do uczniów szkół średnich. - W podstawie programowej jest właśnie sztuka socrealizmu. Ta tematyka poruszana bywa także na maturze - dodaje Damian Jędrzejczyk.

Wystawa "Socrealizm. Sztuka w służbie propagandy" została otwarta w piątek 11 września. Będzie czynna do końca grudnia.